Trwa ładowanie...

 

Trwa zapisywanie na newsletter...

REURIS

Revitalization of Urban River Spaces

Priorytet: Środowisko
Obszar interwencji: 3.1 Rozwój wysokiej jakości środowiska poprzez zarządzanie zasobami naturalnymi i dziedzictwem oraz ich ochroną
Czas trwania: wrzesień 2008 - sierpień 2012
Całkowity budżet:
w tym z EFRR:
3 409 303,00 €
2 774 857,55 €
Partnerzy: Miasto Bydgoszcz Polska (PL)
Miasto Katowice Polska (PL)
Miasto Brno Czechy (CZ)
Urban Planning and Development Institute of the City of Pilsen (Jihozapad) Czechy (CZ)
Municipality of Stuttgart, office of urban planning and urban development (Baden-Württemberg) Niemcy (DE)
Green Belt Leipzig c/o Aufbauwerk Region Leipzig GmbH (Sachsen) Niemcy (DE)
University of Leipzig (Sachsen) Niemcy (DE)
Partner wiodący: Główny Instytut Górnictwa
Kraj partnera wiodącego: Polska (PL)
Osoba do kontaktu: Mr Leszek Trząski
Telefon: +48 32 2592296
Adres e-mail: l.trzaski@gig.katowice.pl
Strona internetowa: www.reuris.gig.eu/

Opis projektu

Projekt REURIS (Revitalisation of Urban River Spaces, czyli Rewitalizacja Miejskich Przestrzeni Nadrzecznych) to pierwsza w Europie Środkowej próba stworzenia, we współpracy transnarodowej, zestawu zasad rewitalizacji przestrzeni nadrzecznych i zilustrowania tych zasad poprzez praktyczne wdrożenie. Inaczej niż we wcześniejszych „nadrzecznych" projektach, w REURIS przewidziano pilotowe wdrożenia na przykładzie wybranego odcinka doliny oraz wyciągnięcie wniosków – zarówno badawczych, jak praktycznych – z oceny rezultatów tych wdrożeń. W projekcie uczestniczy 8 partnerów reprezentujących 6 regionów w trzech państwach: Polska (Katowice, Bydgoszcz), Republika Czeska (Pilzno, Brno), Niemcy (Stuttgart, Lipsk). Koordynatorem całości projektu jest Główny Instytut Górnictwa w Katowicach. Partnerem odpowiedzialnym za propagowanie wyników jest Uniwersytet w Lipsku. Pozostali partnerzy są dysponentami 6 terenów nadrzecznych. Projekt realizowany jest od września 2008 do końca sierpnia 2012 roku. Łączny koszt projektu wynosi ponad 3,4 miliona Euro, przy czym polscy uczestnicy mogą liczyć na refinansowanie 85 % poniesionych kosztów. Ponad połowa kosztów projektu przypada na przygotowanie i wykonanie konkretnych prac rewitalizacyjnych na niewielkich odcinkach dolin rzecznych.

Cele projektu

Miejskie rzeki postrzegane były przez dziesięciolecia nie tylko w Polsce lecz w całej środkowej Europie, bardziej jako źródło problemów niż korzyści. Dlatego tereny nadrzeczne, chociaż są ważnymi, a często jedynymi w mieście przestrzeniami otwartymi mogącymi funkcjonować jako zielone, publicznie dostępne tereny parkowe i rekreacyjne, pozostają zdegradowane i porzucone. Rewitalizacja, czyli aktywna ochrona i przywracanie takim terenom walorów przyrodniczych, krajobrazowych i użytkowych jest jednym z głównych rodzajów działań niezbędnych dla kształtowania przestrzeni przyjaznej mieszkańcom miast środkowej Europy. W przeciwieństwie do tradycyjnej, konserwatorskiej ochrony przyrody, ochrona i kreowanie siedlisk przyrodniczych w miastach nierozerwalnie łączy się z udostępnianiem tej przestrzeni ludziom. Dlatego ponowne zagospodarowanie takich terenów - czyli ich rewitalizacja - musi uwzględniać kreację lub ochronę zasobów bioróżnorodności z równoczesnym zapewnieniem dostępności dla rekreacji; w niektórych przypadkach projekt rewitalizacyjny obejmuje także odtwarzanie dóbr dziedzictwa kulturowego - np. urządzeń hydrotechnicznych. Tak rozumiana rewitalizacja była w ostatnich latach przedmiotem kilku międzynarodowych projektów, lecz jak dotąd jedynie w odniesieniu do miejskich rzek „starej" części Unii Europejskiej. Przedsięwzięcia takie odpowiadają aspiracjom mieszkańców i użytkowników okolicznych terenów do życia w przestrzeni o wysokich walorach estetycznych, przyczynia się do podnoszenia rynkowej wartości gruntów, a sam proces planowania i realizacji - przebiegający w warunkach konsultacji społecznej – jest okazją do umacniania demokracji w wymiarze lokalnym.

Rezultaty

Produkty projektu – w formie ogólnodostępnych poradników – opracowane zostały w języku angielskim, ale przewidywana jest ich publikacja także w języku polskim, czeskim i niemieckim. Oczekiwanymi rezultatami projektu będą:

  • system wsparcia decyzji dla rewitalizacji miejskich przestrzeni nadrzecznych (Pakiet Zadaniowy WP3)
  • szczegółowe zasady rewitalizacji miejskich przestrzeni nadrzecznych - wypracowane i praktycznie przetestowane (Pakiet Zadaniowy WP4)

Wspólne zasady rewitalizacji miejskich przestrzeni nadrzecznych są wypracowywane i demonstrowane poprzez 6 akcji pilotażowych, po jednej w każdym mieście, w tym 4 akcji (w każdym mieście oprócz Brna i Pilzna) obejmujących inwestycję.

Akcja pilotażowa składa się z następujących działań:

  • planowanie kooperatywne z udziałem regionalnych specjalistów i lokalnej społeczności,
  • projekt techniczny,
  • inwestycja pilotażowa,
  • monitorowanie rezultatów,
  • opracowanie i opublikowanie zaleceń praktycznych.

Akcje pilotażowe w miastach dotyczą następujących obiektów:

  • Dolina rzeki Ślepiotki w Katowicach – częściowa renaturyzacja małej rzeki w przestrzeni podmiejskiej, wykorzystanie porzuconego terenu nadrzecznego dla zwiększenia retencji, odtworzenie lokalnego korytarza ekologicznego;
  • Stary Kanał Bydgoski – przywrócenie zabytkowego założenia hydrotechnicznego, wzbogacenie nadwodnej szaty roślinnej (w tym w obrębie zabytkowego parku);
  • Rzeki: Mze, Radbuza, Uhlava, Uslava w Pilznie – wykreowanie lokalnego biocentrum w śródmiejskiej przestrzeni nadrzecznej (projekt, akcja bezinwestycyjna);
  • Stara Ponavka w Brnie – sztuczna odnoga rzeki, teren poprzemysłowy, wykreowanie „zielonego korytarza" (projekt, akcja bezinwestycyjna);
  • Dolina rzeki Feuerbach w Stuttgarcie – renaturyzacja koryta rzecznego oraz terenów przyległych („korytarza potoku") w dawnej przestrzeni przemysłowej, odtworzenie siedlisk oraz korytarza ekologicznego;
  • Rzeki i kanały w Lipsku – renaturyzacja linii brzegowej na terenach uprzednio dotkniętych wydobyciem węgla brunatnego, odtworzenie siedlisk łęgowych oraz ciągłości ekosystemów nadrzecznych.